Maharashtra Kishori Shakti Yojana 2024 : किशोरी शक्ती योजना अर्ज, फायदे

Maharashtra Kishori Shakti Yojana 2024 : किशोरवयीन मुलींना (मुली) शारीरिक, मानसिक आणि भावनिकदृष्ट्या सक्षम करण्यासाठी महाराष्ट्र शासनाकडून महाराष्ट्र किशोरी शक्ती योजना सुरू करण्यात आली आहे. कारण स्त्रीचा शारीरिक, मानसिक आणि भावनिक विकास किशोरावस्थेतच होतो. महाराष्ट्र किशोरी शक्ती योजनेच्या माध्यमातून 11 ते 18 वर्षे वयोगटातील किशोरवयीन मुलींना शारीरिक आणि मानसिकदृष्ट्या बळकट करण्यासाठी प्रशिक्षण देण्यात येणार आहे. ग्रामीण व शहरी भागातील अंगणवाडी केंद्रांतून हे प्रशिक्षण दिले जाणार आहे. चला तर मग जाणून घेऊया महाराष्ट्राने मुलींच्या हितासाठी सुरू केलेली महाराष्ट्र किशोरी शक्ती योजना 2024 काय आहे? आणि त्यामुळे मुलीचा विकास कसा होईल? याशिवाय, या योजनेशी संबंधित प्रत्येक अपडेट जाणून घेण्यासाठी कृपया आमचा लेख वाचा.

Maharashtra Kishori Shakti Yojana योजनेअंतर्गत अर्ज करण्याची प्रक्रिया

आपल्या राज्यातील दारिद्र्यरेषेखालील कुटुंबातील दारिद्र्यरेषेखालील कुटुंबातील किशोरवयीन मुलींच्या हितासाठी महाराष्ट्र शासनामार्फत महाराष्ट्र किशोरी शक्ती योजना आखण्यात आली आहे. या योजनेंतर्गत 11 ते 18 वर्षे वयोगटातील ज्या किशोरवयीन मुलींनी शाळा किंवा महाविद्यालय सोडले आहे, त्यांना लाभ मिळणार आहे. या योजनेद्वारे किशोरवयीन मुलींचा शारीरिक, सामाजिक, मानसिक आणि भावनिक विकास केला जाईल. ज्यासाठी राज्य सरकार प्रत्येक किशोरवयीन मुलीवर दरवर्षी एक लाख रुपये खर्च करणार आहे. या योजनेचे संपूर्ण कामकाज राज्य सरकारच्या देखरेखीखालील महिला व बालविकास विभागामार्फत केले जाणार आहे.

सरकार महाराष्ट्र किशोरी शक्ती योजनेच्या माध्यमातून गरीब मुलींना शारीरिक आणि मानसिकदृष्ट्या निरोगी बनवणार आहे, जेणेकरून त्या स्वत:चा आणि आपल्या कुटुंबाचा विकास करून देशाच्या विकासात हातभार लावू शकतील. याशिवाय ही योजना भारतातील इतर राज्यांच्या सरकारांना तेथील किशोरवयीन मुलींचा विकास करण्यासाठी प्रेरणा देईल. यामुळे संपूर्ण भारतातील किशोरवयीन मुलींच्या विकासाबाबत जागरूकता निर्माण होईल.

Maharashtra Kishori Shakti Yojana योजनेची माहिती

योजनेचे नाव – महाराष्ट्र किशोरी शक्ती योजना
वर्ष 2024

संबंधित विभाग- महिला व बाल विकास

योजनेशी संबंधित राज्य- महाराष्ट्र राज्य

लाभार्थी – महाराष्ट्रातील 11 ते 18 वयोगटातील किशोरवयीन मुली

उद्देश- किशोरवयीन मुलींचा शारीरिक, सामाजिक, मानसिक आणि भावनिक विकास करणे

अर्ज प्रक्रिया ऑफलाइन

अधिकृत वेबसाइट https://womenchild.maharashtra.gov.in/

Maharashtra Kishori Shakti Yojana 2024 : किशोरी शक्ती योजना अर्ज, फायदे

या योजनेचा मुख्य उद्देश महाराष्ट्रातील शाळा किंवा महाविद्यालय सोडलेल्या 11 ते 18 वयोगटातील किशोरवयीन मुलींना आरोग्य, घराचे व्यवस्थापन, चांगले अन्न खाणे, वैयक्तिक स्वच्छता आणि मासिक पाळीच्या काळात स्वतःची काळजी घेणे इत्यादींबाबत जागरूक करणे हा आहे. याशिवाय त्यांना औपचारिक आणि अनौपचारिक शिक्षणही दिले जाईल आणि त्यांना नोकरी आणि व्यवसायासाठी प्रशिक्षणही दिले जाईल. महाराष्ट्र किशोरी शक्ती योजना सुरू करण्याच्या शासनाच्या निर्णयामुळे पात्र मुलींचा शारीरिक, मानसिक आणि सामाजिक विकास होईल. यामुळे ती तिच्या आयुष्यात येणाऱ्या समस्यांना धैर्याने सामोरे जाईल. ही योजना किशोरवयीन मुलींना समाजात होत असलेल्या उपक्रमांचे ज्ञान आणि अनुभव देऊन त्यांची निर्णय घेण्याची क्षमता वाढवेल.

Maharashtra Kishori Shakti Yojana योजनेतील काही प्रमुख मुद्दे

• शासनाने ही योजना राज्यातील अहमदनगर, अकोला, औरंगाबाद, भंडारा, चंद्रपूर, धुळे, हिंगोली, जळगाव, जालना, लातूर, नंदुरबार, उस्मानाबाद, परभणी, पुणे, रायगड, रत्नागिरी, सांगली, सिंधुदुर्ग, सोलापूर, ठाणे, वर्धा येथे सुरू केली आहे. , वाशिम.मध्ये राबविण्यात आली आहे.
• महाराष्ट्र किशोरी शक्ती योजना महिला व बालविकास विभागाच्या देखरेखीखाली असलेल्या अंगणवाडी केंद्रांमधून संपूर्णपणे कार्यान्वित होणार आहे.
• लाभार्थी किशोरवयीन मुलींच्या आरोग्याची तपासणी दर ३ महिन्यांनी अंगणवाडी केंद्रांवर केली जाईल, त्यासाठी त्यांची आरोग्य पत्रिका बनवली जाईल. त्यांची उंची, वजन, शरीराचे वस्तुमान इत्यादी नोंदी या कार्डमध्ये ठेवल्या जातील.
• या योजनेंतर्गत राज्य सरकारकडून दरवर्षी ३.८ लाख कोटी रुपये दिले जाणार आहेत. जी जीवनकौशल्य शिक्षण, आरोग्य शिक्षण, माहिती शिक्षण आणि संप्रेषण, आरोग्य कार्ड, संदर्भ आणि अंगणवाडी केंद्रांमध्ये प्रति दिन ₹ 5 या दराने पोषण प्रदान करण्यासाठी खर्च केली जाईल.
• राज्यातील दारिद्रय रेषेखालील (बीपीएल) कार्डधारक 11 ते 18 वर्षे वयोगटातील किशोरवयीन मुलींना शारीरिक आणि मानसिकदृष्ट्या निरोगी बनवणे हा या योजनेचा मुख्य मुद्दा आहे.

Maharashtra Kishori Shakti Yojana योजनेची वैशिष्ट्ये

• या योजनेद्वारे, दारिद्रय रेषेखालील कुटुंबातील शाळा किंवा महाविद्यालय सोडलेल्या 11 ते 18 वर्षे वयोगटातील मुलींना स्वावलंबी बनवले जाईल आणि त्यांना शिक्षण, आरोग्य, स्वच्छता आणि दैनंदिन जीवनातील आव्हानांना तोंड देण्यासाठी सक्षम केले जाईल.
• महाराष्ट्र किशोरी शक्ती योजनेच्या माध्यमातून राज्यातील प्रत्येक ग्रामपंचायतीमधून 18 किशोरवयीन मुलींची निवड केली जाईल आणि विभागीय पर्यवेक्षण, ANM आणि अंगणवाडी सेविकांकडून त्यांना प्रशिक्षण दिले जाईल.
• या योजनेंतर्गत निवडलेल्या प्रत्येक किशोरवयीन मुलीवर राज्य सरकार दरवर्षी एक लाख रुपये खर्च करेल.
• महाराष्ट्राच्या महिला व बालविकास विभागातर्फे अंगणवाडी स्तरावर आयोजित किशोरी मेनलो आणि किशोरी आरोग्य शिबिर यांसारख्या कार्यक्रमांतर्गत किशोरवयीन मुलींना पौष्टिक आहार आणि वैयक्तिक स्वच्छतेबाबत जनजागृतीचे विशेष प्रशिक्षण दिले जाणार आहे.
• मुलींना वर्षातील 300 दिवस 600 कॅलरीज, 18 ते 20 ग्रॅम प्रथिने आणि इतर पोषक तत्व दिले जातील जेणेकरून त्यांचा शारीरिक विकास होईल.
• निवडलेल्या किशोरवयीन मुलींना औपचारिक आणि अनौपचारिक शिक्षण दिले जाईल.
• पौगंडावस्थेतील मुलींना घराचे व्यवस्थापन, उत्तम स्वयंपाक आणि खाण्याच्या सवयी, वैयक्तिक स्वच्छता आणि मासिक पाळीच्या काळात काळजी घेण्याचे प्रशिक्षणही दिले जाईल.
• महाराष्ट्र किशोरी शक्ती योजनेंतर्गत किशोरवयीन मुलींना आत्मसन्मान, आत्मज्ञान, आत्मविश्‍वास आणि आत्मविश्वास विकसित करण्याच्या मानसिक पद्धती शिकवल्या जाणार आहेत.
• 16 ते 18 वर्षांवरील शाळा सोडलेल्या पात्र मुलींना स्वयंरोजगार आणि व्यवसायासाठी तयार केले जाईल.

सुकन्या समृद्धी योजना

Maharashtra Kishori Shakti Yojana योजनेअंतर्गत पात्रता

1. अर्जदार मुलीने महाराष्ट्र राज्याची कायमस्वरूपी रहिवासी असणे बंधनकारक आहे.
2. 11 ते 18 वर्षे वयोगटातील किशोरवयीन मुली (मुली) या योजनेअंतर्गत प्रशिक्षण घेण्यासाठी अर्ज करू शकतात.
3. केवळ दारिद्र्यरेषेखालील कुटुंबातील बीपीएल कार्डधारक मुली अर्ज करण्यास पात्र आहेत.
4. किशोरी शक्ती योजना महाराष्ट्र अंतर्गत कौशल्य प्रशिक्षणासाठी अर्ज करण्यासाठी किशोरचे वय 16 ते 18 वर्षे दरम्यान असावे.

आवश्यक कागदपत्रे

1. आधार कार्ड
2. जन्म प्रमाणपत्र
3. शालेय शैक्षणिक प्रमाणपत्र
4. बीपीएल रेशन कार्ड
5. शाळा सोडल्याचा दाखला (TC)
6. जात प्रमाणपत्र (लागू असल्यास)

Maharashtra Kishori Shakti Yojana योजनेअंतर्गत अर्ज करण्याची प्रक्रिया

• अवेदिका किशोरीला या योजनेअंतर्गत अर्ज करण्यासाठी कुठेही जाण्याची गरज नाही. कारण पात्र किशोरवयीन मुलींचे अर्ज केवळ अंगणवाडी केंद्रांच्या कार्यकर्त्यांकडूनच केले जातील. ज्याची प्रक्रिया आम्ही तुम्हाला खाली सांगणार आहोत.
• महाराष्ट्रातील अंगणवाडी केंद्रांशी संबंधित कर्मचारी महाराष्ट्र किशोरी शक्ती योजनेंतर्गत घरोघरी जाऊन पात्र किशोरवयीन मुलींची निवड करण्यासाठी सर्वेक्षण करतील.
• सर्वेक्षणात निवड झालेल्या मुलींची यादी महिला व बालविकास विभागाकडे पाठवण्यात येणार आहे.
• निवड झालेल्या किशोरवयीन मुलींची विभागाकडून तपासणी केली जाईल. जर विभागाने किशोरवयीन मुलींना लाभासाठी पात्र मानले तर त्यांची या योजनेअंतर्गत नोंदणी केली जाईल.
• नोंदणी केलेल्या किशोरवयीन मुलींना किशोरी कार्ड दिले जातील. ज्याद्वारे ती या योजनेंतर्गत लाभ घेऊ शकतील.