Cotton Market Price Update : जळगाव जिल्ह्यात कापसाला हमीभावापेक्षा कमी भाव मिळत आहे. त्यामुळे अनेक शेतकऱ्यांनी कापूस घरीच ठेवण्यास प्राधान्य दिले आहे.
Cotton Market Price Update जळगाव जिल्ह्यात नगदी पीक म्हणून ओळखल्या जाणाऱ्या कापसाचा भाव आता हमीभावापेक्षा खाली आला आहे. त्यामुळे सध्याचे भाव परवडत नसलेल्या कापूस उत्पादकांनी जिनिंगसह सीसीआय केंद्रांकडे पाठ फिरवली आहे. खासगी बाजारात कापसाचा भाव 6500 ते 6800 रुपयांपर्यंत खाली आला आहे. त्यामुळे जिनिंगचा शुभ योग आहे. भाव वाढेपर्यंत कापूस न विकण्याचा निर्णयही शेतकऱ्यांनी घेतला आहे.
यंदा जळगाव जिल्ह्यात 5 लाख 30 हजार हेक्टर क्षेत्रात कापसाची लागवड झाली. खानदेशातील जिनिंगमध्ये एकूण 15 लाख गाठींची खरेदी होण्याचा अंदाज आहे. मात्र, डिसेंबरअखेरही खान्देशात आतापर्यंत ४० लाख गाठींची खरेदी झाली आहे. 60 ते 65 टक्के माल अजूनही शेतकऱ्यांच्या घरात पडून आहे.
सुताची मागणी घटल्याने कापसात वाढ झालेली नाही.
आंतरराष्ट्रीय बाजारात सुताची मागणी घटली आहे. भारतातून सूत निर्यात थांबली आहे. त्यामुळे कापूस गिरण्यांजवळ माल पडून आहे. अशा स्थितीत नवीन मालासाठी कापसाला मागणी नाही.
सुताची मागणी वाढण्याबरोबरच निर्यात सुरू झाली तर भारतातील कापसाची मागणी 2% वाढू शकते. मात्र, सध्या तशी स्थिती नाही.
दुसरीकडे भारतीय गाठींचा भाव ५९ हजारांवरून ५५ हजारांवर आला असताना, ५०० भारतीय कापसाला मागणी नाही. भारतीय मालाबरोबरच ब्राझील, अमेरिका आदी देशांतील गाठींचा भाव 52 हजार रुपयांपर्यंत खाली आला आहे. त्यामुळे आयात करणारे देश भारताव्यतिरिक्त इतर देशांकडून कापूस खरेदी करत आहेत.
कापसाच्या गुणवत्तेनुसार भावाचे तीन भाग केले जातात
■ सुका व चांगला माल – 6700 ते 6800 रुपये प्रति क्विंटल.
■ आर्द्रता 6200 ते 6400 रुपये प्रति क्विंटल
■ बोंडअळीमुळे मालाचे नुकसान – 5800 ते 5900 रुपये क्विंटल.
सीसीआय केंद्रात मार्केटिंग, सिक्युरिटीजसाठी मान्यता
राज्य सरकारने पणन महासंघाला कापूस खरेदीची परवानगी दिली आहे. मात्र, दुसरीकडे, सीसीआय केंद्रच चांगल्या स्थितीत असताना, पणनचे केंद्र सुरू झाल्यामुळे शेतकऱ्यांना फायदा होण्याची शक्यता कमी आहे. पणन महासंघाचे संचालक संजय पवार म्हणाले की, पणनची तीन ते चार केंद्रे जळगाव जिल्ह्यात सुरू करण्याचा प्रयत्न आहे. सीसीआय केंद्रावर नोंदणी, कागदपत्रांची मागणी, सीसीआयचे अनेक नियम यामुळे शेतकरी सीसीआय केंद्रात जाण्याचे टाळत आहेत.
या वर्षी कापूस बाजारासाठी अस्वल बाजार कधीच पाहिला नाही. सूत गिरण्या बंद आहेत. जिन्नर्स, निर्यातदार आणि शेतकऱ्यांनाही याचा फटका बसला आहे. कापसाच्या वाढीअभावी कॅन्टोन मार्केटमध्ये मंदीचे सावट आहे. परिस्थिती केव्हा बदलेल हे सांगणे कठीण आहे.
-प्रदीप जैन, संस्थापक अध्यक्ष, खान्देश जिनिंग असोसिएशन
खासगी बाजारात कापसाचे दर घसरले आहेत. धाग्याला मागणी नसल्याने निर्यात थांबली आहे. त्याचा परिणाम कापसाच्या भावावर झाला आहे. सूत निर्यात वाढल्यास दर वाढू शकतात. मात्र, सध्या तशी परिस्थिती दिसत नाही.
– हर्षल नारखेडे, आंतरराष्ट्रीय कापूस बाजार विश्लेषक
हमीभावापेक्षा कमी भावाने व्यापारी शेतकऱ्यांकडून कापूस खरेदी करतात.
शासनाने कापसाला सात हजार रुपये हमी भाव जाहीर केला असला तरी पैठण तालुक्यातील ग्रामीण भागातील व्यापारी हमी भावापेक्षा कमी भावाने कापूस खरेदी करत आहेत. त्यामुळे शेतकऱ्यांमध्ये संतापाचे वातावरण आहे.
गतवर्षी काही काळ कापसाचा भाव 9000 रुपयांपर्यंत पोहोचला होता, मात्र नंतर तो घसरला, त्यानंतरही भाव वाढलेला नाही. त्यामुळे अनेक शेतकऱ्यांना आर्थिक परिस्थितीमुळे मिळेल त्या भावात कापूस विकावा लागत असून त्यामुळे व्यापाऱ्यांमध्ये चांगलीच तफावत निर्माण झाली आहे.
प्रथम अतिवृष्टी व नंतर अवकाळी पावसाने कापसाचे मोठे नुकसान झाले. त्यामुळे उत्पादनात मोठी घट झाली. दरात वाढ न झाल्याने शेतकऱ्यांच्या आशा पल्लवित झाल्या आहेत. शासनाने कापसाला 7 हजार 20 रुपये हमी भाव जाहीर केला आहे; मात्र खासगी व्यापारी सहा ते साडेसहा हजार रुपये भावाने कापूस खरेदी करत आहेत. नुकत्याच झालेल्या अवकाळी पावसात भिजलेला कापूसही कमी भावाने खरेदी केला जात आहे. गतवर्षीच्या कापसाच्या गाठी जिनिंग मालकांकडे पडून आहेत. गुजरातमध्ये मागणीअभावी कापसाचे भाव गडगडले असल्याची माहिती पाचोडचे व्यापारी संजय सेठी यांनी दिली.
the source of Lokmat Agro